Gemeente Den Haag zette een tof festival neer voor alle collega’s in het stadhuis om het gebruik, de werking en het belang van data, open data en AI onder de aandacht te brengen.
Wat een sfeer en wat tof om te zien dat meer dan 400 gemeente ambtenaren actief met dit thema aan de slag gingen vandaag. Ik heb echt genoten van het enthousiasme.
.
DATAtheater
Vanuit de Haagse Hogeschool ook een bijdrage leveren in de vorm van DATAtheater. “Datatheater neemt je op een niet technische, toegankelijke en luchtige manier in het onderwerp ‘data’ en ‘data-gedreven werken’. Klaas Jan Mollema (1981) bespreekt in dit theatercollege wat de rol van data is in ons leven. Wat is data eigenlijk? Wat kun je er mee? Hoe is data door de jaren heen zo belangrijk geworden? Hoe wordt het gebruikt? Wanneer hebben we iets aan aan die data? Hoe werk je als organisatie ‘data-gedreven’? Wordt aan het denken gezet over jouw datagebruik en data-gedreven werken. Door uitstapjes te maken naar vroeger brengt DATAtheater huidige ontwikkelingen in context en maakt het huidige ontwikkelingen uitlegbaar. Ook wordt je op een prikkelende manier verrast met vrij beschikbare data die jouw leven zal verrijken.”
.
DATAtheater op Thinkfest
De dag erna (6 november 2026) mocht ik op De Haagse Hogeschool nogmaals optreden tijdens Thinkfest: het festival voor alle medewerkers en studenten van De Haagse.
Vakblad Od – Overheidsdocumentatie / Jeroen Jonkers vroeg me om een bijdrage te leveren over een van de projecten die we binnen de minor Innovative Data Visualisatie deden voor de Rijksoverheid in het kader van de Wet Open Overheid.
Student UXD Alexander Aarup en studenten HBO-ICTMartijn van der Weerd, Bart van Biezen, Tim van den Berg en Max van Dongen ontwikkelden een werkend proof of concept waarin documenten op inventieve wijze en met behulp van generatieve AI voorzien worden van trefwoorden en samenvattingen. Deze gegenereerde metadata vormde de basis om de documenten op inhoudsniveau aan elkaar te koppelen en op een visuele wijze te presenteren aan de gebruiker.
Niet alleen ontwikkelden ze de technologie. De groep bedacht ook een passende User Experience voor de webapplicatie. In de applicatie zijn zijn meerdere gebruikspaden bedacht. En er is persoonlijke aanbeveling mogelijk. Door in gesprek te gaan met twee journalisten en diverse malen te testen met stakeholders wisten ze hun applicatie te finetunen tot een prettig werkende toegang tot overheidsinformatie.
Het was een erg succesvol traject van een zeer gemotiveerde groep studenten en enthousiaste opdrachtgevers. Het proof of concept biedt een mooie basis voor verdere ontwikkeling! In het artikel beschrijf ik samen met de studenten welke gemaakte keuzes er gedaan zijn in het kader van User Experience Design en technologiegebruik om een functionele portal tot openbaar gemaakte overheidsdocumenten te realiseren.
Gemeente Den Haag exposeert de hele maand februari met de expositie ‘Open Over Open’ in het Atrium van het stadhuis. In de expositie toont de Gemeente hoe ze de ‘Wet Open Overheid’ (WOO) in de praktijk brengt. De Haagse Hogeschool leverde in de vorm van een interactieve installatie een bijdrage aan de expositie en bekroond hiermee twee decennia actieve samenwerking met de Gemeente.
Op de expositie staan vijf – via een online stemming geselecteerde – activiteiten centraal, waarmee de Gemeente open en transparant communiceert met inwoners. De interactieve installatie van De Haagse Hogeschool verrijkt de expositie met een eerste pilot die laat zien hoe burgers actief kunnen participeren.
Onderzoek, onderwijs en de beroepspraktijk
Interessant detail is dat de gemeente de WOO expositie getimed heeft 30 jaar nadat de term open data voor het eerst gebruikt werd in een Amerikaans Rapport. (bron)
Al decennia maakt Gemeente Den Haag haar data actief publiekelijk toegankelijk via online kaarten en technische ingangen (API’s). Hierin werkt de gemeente actief samen met De Haagse Hogeschool in onderzoek en studentprojecten.
Strategisch Adviseur Innovatie, Kennis en Datamanagement van de Gemeente Antoine Gribnau benoemd de waarde van deze samenwerking: ‘wanneer studenten experimenteren met data en de visualisatie ervan leert het ons om met een open en onbevooroordeelde blik naar de data te kijken’.
Hogeschooldocent en onderzoeker Klaas Jan Mollema reageert hierop: ‘we zijn als opleidingsinstituut dankbaar dat we vraagstukken uit de praktijk van kunnen verbinden aan studenten die er mee aan de slag kunnen. Data gedreven werken is een belangrijke ontwikkeling die kansen biedt om de burger mee te nemen in de bestuurlijke processen’.
De interactieve installatie
Ook voor de expo werd er samengewerkt: Lectoraten ‘Civic Technology’ en ‘Future Urban Systems’ van De Haagse Hogeschool ontwikkelden samen met de Gemeente en het bedrijf Dutch VR een interactieve installatie met Augmented Reality, waarop burgers met visuele interacties in 3D input kunnen leveren op de ruimtelijke invulling van een stukje Den Haag. Deze input wordt vervolgens ingeladen in het door lectoraat Civic Technology ontwikkelde online deliberatieplatform Publieke Dialogen, waar burgers ook de input van anderen zien en erover in gesprek kunnen gaan. Met deze installatie willen de lectoraten en de Gemeente onderzoeken of een dergelijke vorm van verzamelen van wensen van inwoners plus het online gesprek over deze wensen in de toekomst kan bijdragen aan een sterke dialoog tussen de inwoners en de gebiedsontwikkelaars.
Lector Civic Technology Jos van Leeuwen: ‘door burgers actief deel te laten nemen in de besluitvorming wordt de gemeente beter geïnformeerd over wat leeft in de stad. Met ons platform Publieke Dialogen brengen we de dialoog over de stad dichter bij de burger.’
Lector Future Urban Systems Rizal Sebastian: ‘inzetten van Immersive Experience / Augmented Reality is een nieuwe vorm om burgers te laten mee-ontwerpen aan hun duurzame leef- en gebouwde omgeving.’
Onderzoeker Lucas Mastenbroek benoemd de spannende samenwerking tussen partners: ‘In het project werkte het publiek, de gemeente, onderzoek & onderwijs en het bedrijfsleven nauw samen. Het was een participatief proces op zichzelf! Fijn dat de pilot nu te zien is op de expositie. We ontwikkelen vervolgens door naar een installatie die op over elke plek in de stad kan gaan’
De installatie is onderdeel van onderzoek naar vormen waarop de burger kan participeren in overheidsprocessen. De opgedane ervaringen vormen input voor de daadwerkelijke vorm waarop de deliberatie vormgegeven wordt.
Naast de installatie zijn ook te zien: het Haags Gemeentearchief, Den Haag in Cijfers, Datalab, Digitale Spiegelstad en Bereikbare Stad.
De expositie wordt donderdag geopend door wethouder Hilbert Bredemeijer en is de hele maand februari te zien in het atrium van het stadhuis van Den Haag.
Student UXD Alexander Aarup en studenten HBO-ICTMartijn van der Weerd, Bart van Biezen, Tim van den Berg en Max van Dongen ontwikkelden een werkend proof of concept waarin documenten op inventieve wijze en met behulp van generatieve AI voorzien worden van trefwoorden en samenvattingen. Deze gegenereerde metadata vormde de basis om de documenten op inhoudsniveau aan elkaar te koppelen en op een visuele wijze te presenteren aan de gebruiker.
Niet alleen ontwikkelden ze de technologie. De groep bedacht ook een passende User Experience voor de webapplicatie. In de applicatie zijn zijn meerdere gebruikspaden bedacht. En er is persoonlijke aanbeveling mogelijk. Door in gesprek te gaan met twee journalisten en diverse malen te testen met stakeholders wisten ze hun applicatie te finetunen tot een prettig werkende toegang tot overheidsinformatie.
Het was een erg succesvol traject van een zeer gemotiveerde groep studenten en enthousiaste opdrachtgevers. Het proof of concept biedt een mooie basis voor verdere ontwikkeling!
Na de opening door wethouder Jan Iedema kon jong en oud genieten van alle innovatie die te zien was. Daarnaast waren er voorlichtingen van de opleidingen.
Van mijn minor Innovative Data Visualisation stonden er vijf projecten die elk de nodige aanloop hadden van bezoekers. Potentiële studenten, hun ouders, de ouders van ‘mijn’ minor studenten, bezoekers uit het netwerk van de DIF, de lokale politiek, etc.
Het leverde leuke gesprekken op tussen studenten die iets tofs hadden neergezet en geïnteresseerden die vanuit hun eigen kijk feedback gaven.
Echt een succesje vandaag 🙂 Beste expo ooit. Beste open dag ooit 🙂
Deze week was de challengeweek van 2019. De eindfilm van 2019 laat ook weer zien dat het weer een succes was! Op maandag kregen 300 studenten allerlei databestanden over Game of Thrones. Vrijdag presenteerden ze dashboards met data analyses. Tussendoor verdienden ze punten met achievements.
